Volkskrant, 19 maart 2013: ‘Let op, over uw tuin waken drones met camera’s’

“Drones worden in toenemende mate ingezet als politieopsporingsmiddel. De ‘vliegende camera’s’ verbreden het publieke cameratoezicht in Nederland naar particulier terrein, zoals tuinen en dakterrassen. Dat is een aantasting van de privacy, stellen Kamerleden en juristen. De stichting Privacy First overweegt een rechtszaak tegen de staat aan te spannen.

Drones zijn uitgerust met camera’s, nachtzicht en warmtedetectie. De politie gebruikt de onbemande robotvliegtuigjes om inbrekers of wietplantages op te sporen. Onaangekondigd cameratoezicht is in Nederland verboden, stelt Vincent Böhre, jurist Nederlands en Europees recht bij de stichting Privacy First. ‘Cameratoezicht moet worden aangekondigd. In winkels of de tram hangen bordjes die je erover informeren. Zelfs het omstreden camerasysteem Amigoboras waarmee de marechaussee de grens controleert, wordt met borden langs de snelweg gemeld. Voor drones van de politie dienen dezelfde principes te gelden.’

De politie en het Openbaar Ministerie doen geen mededelingen over de inzet van de onbemande vliegtuigjes. De vluchten worden pas achteraf gemeld in de Staatscourant. Daaruit blijkt dat drones sinds 2009 ten minste 132 keer zijn ingezet boven 40 verschillende Nederlandse plaatsen. In 2012 werden de robotvliegtuigjes zeker 82 keer ingezet, dit jaar telt al minstens 32 vluchten.

Ook oorlogsdeskundige Leon Wecke van de Radboud Universiteit Nijmegen noemt het gebruik ervan door de politie een ongeoorloofde verbreding van het publieke cameratoezicht. ‘We worden door drones beloerd terwijl we ons daar niet van bewust zijn’, stelt Wecke. ‘Brandweer en politie hebben ze, waterschappen en grote bedrijven waarschijnlijk ook. Misschien worden ze wel gebruikt voor bedrijfsspionage.’

Niet alleen Böhre en Wecke, maar ook D66-Kamerlid Gerard Schouw meent dat regelgeving voor een legitieme inzet van de onbemande vliegtuigjes ontbreekt. Hij heeft Kamervragen gesteld aan minister Opstelten van Veiligheid over de doeleinden van de onbemande vluchten, de kosten, de legitimiteit, het aantal ervan en de juridische aansprakelijkheid als er ongelukken mee gebeuren. Daarnaast wil hij weten of ook andere overheidsinstanties van drones gebruikmaken, en met welk doel.

Kamerlid Sharon Gesthuizen van de SP stelt dat drones een goede opsporingsmogelijkheid tegen zware criminaliteit kunnen zijn, maar ‘dit kan niet zonder een duidelijk mandaat en goede voorwaarden’. Ahmed Marcouch van de PvdA zegt dat mensen ‘niet het gevoel moeten krijgen dat ze stiekem worden bespioneerd. Het moet goed geregeld en verantwoord zijn’.

Het CDA is een voorstander van drones in de strijd tegen criminaliteit. Kamerlid Peter Oskam is niet bang voor de aantasting van privacy, maar wel voor ongelukken, zoals die zich ook in de VS hebben voorgedaan.

Officier van justitie voor de luchtvaart Fred Bijlsma was gisteren niet bereikbaar voor commentaar. Zijn woordvoerster laat weten pas vragen te kunnen beantwoorden nadat Opstelten de Kamervragen van D66 heeft beantwoord.”

Bron: Volkskrant, 19 maart 2013.