Spits, 31 mei 2013: ‘Vanaf morgen iedereen vogelvrij’

“Het verbod op fotograferen vanuit de lucht vervalt morgen. En daarmee krijgt iedereen een vrijbrief om vanaf hoogtes mensen op de kiek te zetten. Privacywaakhonden schreeuwen moord en brand. Waar zijn we eigenlijk nog veilig voor het oog van anderen?

Welcome to the jungle
In het Amerikaanse Virginia zijn ze het zat. Daar is een verbod afgekondigd op onbemande vliegtuigjes en helikopters, zogenoemde drones. Slechts in uitzonderlijke gevallen mag daar door de politie nog mee worden gevlogen. In ons land pakken we dat heel anders aan. „Wij hadden toch echt verwacht dat men ook in Nederland de boel zou gaan reguleren. Maar wat ze nu doen is exact het omgekeerde. Door het fotograferen vanuit de lucht toe te staan wordt een puinhoop gecreëerd.” Vincent Böhre is jurist van de stichting Privacy First en ziet de bui al hangen. „Welcome to the jungle”, is de boodschap die nu wordt meegegeven. „En veel plezier ermee. Heel vreemd wat er gebeurt. Let op, het moet eerst een enorme chaos worden en dan gaan ze waarschijnlijk alsnog regels instellen.”

Referendum
Privacy First zou dat graag anders zien. „Het gebruik van drones moet geschorst worden, een moratorium. Dan moet er een referendum komen en dient er eens gekeken te worden onder welke voorwaarden ze wel of niet toegestaan gaan worden. Wat denk je dat er gaat gebeuren nu? Naast de ongelukken die de vliegtuigjes veroorzaken door op hoofden neer te storten, gaan we heel veel privacyongelukken krijgen. Mensen die in hun tuin worden gefotografeerd, bedrijfsspionage, noem maar op.”

Spionage
Het besluit om luchtfotografie zonder vergunning te verbieden stamt uit 1959. Het was vooral bedoeld om spionage tegen te gaan. Nu Google Earth toch al de hele wereld vanuit de ruimte op internet zet, is besloten de vergunningplicht te schrappen. „Wat een onzinargument”, zegt Böhre. „Als Google in de sloot springt, moeten wij dan ook allemaal?”
(…)

Smartphones
Veilig zijn we eigenlijk nergens meer. Zeker als foto’s voor eigen (seksuele) doeleinden worden gebruikt, is er niks meer tegen te doen. Jongeren maken zelfs vliegende livestreams die ze direct doorseinen naar computers of smartphones van vrienden. Het kan allemaal. „Uiteraard moet de luchtfotograaf zich aan privacyregels houden”, zegt jurist en privacydeskundige Arnoud Engelfriet. „Maar het is alleen het publiceren dat kan leiden tot problemen. Context en nieuwswaarde bepalen daarbij of het recht om te publiceren zwaarder weegt dan de privacy.” Toestemming of bezwaar van de geportretteerde is dus niet doorslaggevend. „Stel, iemand ziet een overval gebeuren. Dan mag diegene de overvaller fotograferen, hoe vaak die ook roept dat niet te willen. Fotografeert iemand met een telelens of drone een zoenend stelletje in de bosjes, dan mag dat niet worden gepubliceerd; het privacybelang is dan te groot, ook al staan die bosjes aan de openbare weg. Bij privéterrein weegt de privacy zwaarder, hoewel het ook daar niet absoluut is. Het nieuwsbelang bij publicatie moet dan wel een stuk groter zijn, want op privéterrein waant men zich normaal onbespied”, aldus Engelfriet.

Grenzen van de wet
„In principe is het nu toegestaan om vanuit een helikopter te fotografen, ook op iemands privéterrein. Dat wil dus alleen niet zeggen dat publicatie altijd is toegestaan. Of de foto nu vanuit een auto of vanuit een vliegtuig is genomen. Dat was vroeger onder het Besluit Luchtfotografie al net zo.” Engelfriet verwacht wel dat vanaf morgen de grenzen van de wet zullen worden opgezocht. „Het zit er dik in dat we nu veel meer van zulke privacygevoelige luchtfoto’s gaan krijgen, bijvoorbeeld van hobbyisten met drones. Er zullen daarmee ook de nodige rechtszaken komen over wat er nu mag met publiceren en wat niet.”

Rechtszaak
Privacy First denkt ook aan een rechtszaak. Tegen de Staat. „Het is nog niet concreet, maar we overwegen dat wel.” Jurist Böhre erkent dat er met drones ook goede dingen gedaan kunnen worden. „Er moet een verbod komen, met de aantekening dat de politie er mee kan vliegen bij rampen of als er een misdrijf mee opgelost kan worden. Dat is veel beter dan deze ongereguleerde inzet van vliegtuigjes. Dat wordt het Wilde Westen. Er bestaat zelfs technologie waarmee je door muren heen kunt kijken. Die zal nog niet zo snel in particuliere handen komen, maar je weet maar nooit.””

Bron: Spits, 31 mei 2013, pp. 2-3. Lees HIER het volledige artikel bij Spits Nieuws online.