SyRI risicoprofilering

In 2018-2019 voerde een brede coalitie (waaronder Privacy First) een baanbrekende rechtszaak tegen de Staat ter buitenwerkingstelling van het Systeem Risico Indicatie (SyRI). SyRI werd door de overheid gebruikt om met geheime algoritmen mensen massaal heimelijk te profileren op het risico dat ze zouden frauderen met sociale voorzieningen.

Houten rechtbank voorzittershamer

Begin 2018 dagvaardde een brede coalitie (waaronder Privacy First) de Nederlandse Staat ter buitenwerkingstelling van het Systeem Risico Indicatie (SyRI). SyRI lichtte met geheime algoritmen grote groepen mensen (zelfs complete woonwijken) door om burgers heimelijk te profileren op het risico dat ze zouden frauderen met sociale voorzieningen. Naast massale schending van het recht op privacy was dit systeem in strijd met het recht op een eerlijk proces en had het een discriminerende en stigmatiserende werking. Onder druk van deze rechtszaak waren meerdere gemeenten (waaronder Rotterdam) reeds in 2019 met de inzet van SyRI gestopt. In februari 2020 deed de rechtbank Den Haag vervolgens een baanbrekende uitspraak: de rechter verklaarde SyRI onrechtmatig en besloot dat de overheid per direct moest stoppen met het profileren van burgers middels grootschalige data-analyse. Tevens stelde de rechtbank de Nederlandse wetgeving waarop SyRI was gebaseerd buiten werking wegens strijdigheid met Europees privacyrecht.

Dit vonnis vormt sindsdien een belangrijk precedent en heeft zowel nationaal als internationaal veel aandacht gekregen. Tegen het vonnis is geen hoger beroep door de Staat ingesteld. Dit vonnis is daarmee definitief.

Voor meer informatie over deze zaak verwijst Privacy First u graag naar de speciale campagnewebsite van het Platform Bescherming Burgerrechten: Bijvoorbaatverdacht.nl.